Mijn naam is Ivo Roefs, ik ben voorzitter van branchevereniging DDA, de Dutch Digital Agencies.
In de aanloop naar een nieuw kabinet stel ik mij voor dat ik fractievoorzitter ben, of lijstduwer, of Kamerlid, of woordvoerder; ik doe kortom net alsof ik in Den Haag werk, en mag helpen om een nieuw regeerakkoord in elkaar te zetten.
Wat zou ik doen?
Ik zou zorgen dat we doorlopend de beste experts in het land aan tafel hebben, dát is wat ik zou doen. – En hier is waarom.
Er is geen industrie waar de ontwikkelingen zo snel gaan als in de digitale industrie. Het is al ontzettend vaak gezegd, maar het is dan ook ontzettend waar: we staan nog maar aan het begin. En de ontwikkeling is exponentieel, dus vandaag gaat het al hard, maar morgen gaat het alweer harder.
De consequentie van die snelheid is kort gezegd dat de overheid stelselmatig te langzaam is. Want de overheid heeft de neiging om vandaag pas te praten over een plan van een jaar geleden – met de experts van gisteren, bovendien.
En dat kan echt niet, want ik zeg het nog een keer: daarvoor gaat het allemaal te snel. Ontwikkelingen zoals The Internet Of Things, big data, AI: als de overheid daarmee wil omgaan op een manier die ons als burgers geruststelt, dan moet die overheid zijn vinger aan de pols van de ontwikkelingen zien te krijgen.
Dat kan – in het buitenland is het ons namelijk al voorgedaan. In de Verenigde Staten was het president Obama, die de rijgketting van IT-miskleunen beu was. Het project ‘healthcare.gov’ was gierend mislukt en hij nam zich voor dat het met de IT van de overheid nooit meer op dezelfde manier mis mocht gaan. Hij noemde een goed functionerende digitale overheid ‘een kwestie van landsbelang’ en deed een beroep op de slimste koppen uit Silicon Valley om een taskforce te organiseren. Het heeft geleid tot de oprichting van de ‘United States Digital Service’ en u kunt van mij aannemen: die pakken het stukken slimmer aan dan wij, hier.
Dus waarom, vraag ik, zouden wij dat voorbeeld niet volgen?
In elk geval niet, omdat we een gebrek aan knappe koppen hebben. Nederland heeft zo’n beetje de meest bruisende digitale branche buiten Silicon Valley. Wij hebben heus de denkkracht in huis waarmee de overheid zijn digitale inzet radicaal kan versnellen – we vragen die denkkracht alleen niet aan tafel.
Dus ik zeg: laten we dat in het vervolg wél doen. Noem het taskforce of een adviesorgaan of een denktank of noem het iets heel anders, maar zorg dat de slimste koppen uit het veld erin zitten. En zorg dan ook dat er een regelmatige verversing is, met vertegenwoordigers van de nieuwste inzichten en de laatste technologie.
Ik zeg dat overigens niet in mijn eentje, want ik zeg het namens een branche waar ze elke dag niet anders doen, omdat ze anders simpelweg niet overleven. En al die professionals zeggen hetzelfde: geef de digitale overheid een kans, vraag de beste experts aan tafel.
Zoals het nu is, krijgen we met zijn allen steeds opnieuw een beeld gepresenteerd van een overheid, die hopeloos achter de feiten aanloopt. – Zoals het nu is, krijgen we aan het begin van een project geen vat op de kosten en aan het eind geen vat op wat het oplevert. – Zoals het nu is, kortom, moeten we echt geen dag willen doorgaan.
Dus: hoe zorgen we dat de overheid vooruit gaat kijken, in plaats van steeds het ongeluk in de achteruitkijkspiegel te bekijken? Hoe wordt de digitale overheid flexibel en oplossingsgericht, in plaats van star en systeemafhankelijk? – dat zijn de vragen van vandaag, en ze schreeuwen om antwoord.
Daarom roep ik Den Haag op, vanaf deze plek. Want het kan niet langer wachten. Het regeerakkoord dat komt moet niet alleen verstandig zijn, het moet vooral ook slim zijn; slimmer dan ooit. Laten we de denkkracht van dit land maximaal inzetten.
De volgende keer op deze plek: hoe we de IT van de overheid toekomstbestendig krijgen.
Ga naar www.hetslimsteregeerakkoord.nl en schrijf je in voor onze nieuwsbrief. Dan houden wij je op de hoogte van onze pogingen om Den Haag wakker te schudden over digitale zaken en daar vind je alle columns.